امروزه قلیان یا همان قلیون به یکی از تفریح و سرگرمی های افراد در دورهمی ها و جشن ها تبدیل شده است. برخی از افراد در خانه خود قلیان دارند و به صورت روزانه استفاده می کنند. برخی دیگر به صورت تفریحی به سفره خانه ها و کافه ها برای کشیدن قلیان مراجعه می کنند . برخی نیز قلیان خود را به صورت آنلاین از سایت های انلاین سفارش قلیان مثل الوقلیون تهیه می کنند. اما در این مقاله می خواهیم بررسی کنیم که مضرات قلیان چیست و آسیب هایی به بدن ما می رساند؟ با الوقلیون همراه باشید.

قلیان چیست و چگونه کار می کند ؟

قلیان یا با عبارت عامیانه “قلیون” و به انگلیسی “Hookah”، یک وسیله تفریحی است که برای مصرف تنباکو استفاده می‌شود. این وسیله از قرن‌های پیش در کشورهای شرقی معروف بوده و در حال حاضر نیز در برخی از رستوران‌ها و کافه‌ها به عنوان یک تجربه تفریحی به مشتریان ارائه می‌شود.

ساختار قلیان معمولاً از یک لوله بلند و یک شیشه به نام “تنگ قلیان” تشکیل شده است. در بخش بالایی این شیشه، یک فضای مخصوص برای قرار دادن تنباکو وجود دارد که به آن “سری” نیز معروف است. دود تنباکو با استفاده از لوله‌ی قلیان به آب در شیشه منتقل می‌شود و سپس توسط فرد از طریق لوله‌ی دهانی جذب می‌شود.

قلیان یا قلیون چیست ؟ از تاریخچه تا انواع آن

معایب و مضرات قلیان برای سلامتی

استفاده از قلیان، همانند مصرف سیگار و دیگر محصولات دخانی، می‌تواند مخاطرات و مضرات زیادی برای سلامتی افراد داشته باشد. در ادامه به برخی از معایب و مضرات قلیان برای سلامتی اشاره خواهیم کرد.

اعتیاد به نیکوتین

اعتیاد به نیکوتین یک مسأله جدی برای سلامتی است که بسیاری از افراد با آن رو به رو می‌شوند. نیکوتین یک مواد اعتیاد آور است که در تنباکو و محصولات دخانی دیگر وجود دارد. وقتی نیکوتین به بدن وارد می‌شود، به سرعت به مغز منتقل می‌شود و باعث افزایش اندکی در ترشح دوپامین (یک هورمون خوشحالی) می شود. این احساس خوبی که نیکوتین ایجاد می‌کند، ممکن است باعث ایجاد اعتیاد شود. افرادی که به نیکوتین اعتیاد دارند، احتیاج به مصرف مکرر آن دارند تا احساس آرامش و رضایت داشته باشند. این موضوع می‌تواند به مشکلات جدی برای سلامتی منجر شود از جمله بیماری‌های قلبی، بیماری‌های ریوی، اختلالات در خواب و افسردگی و …

باید توجه داشت که اعتیاد به نیکوتین به راحتی قابل پیشگیری است، و از مصرف محصولات دخانی و تنباکو باید به دور خودداری کرد. اطلاعات کافی در مورد مضرات نیکوتین و تاثیرات آن بر سلامتی می‌تواند به افراد در تصمیم‌گیری برای پایان دادن به اعتیاد به نیکوتین کمک کند.

مشکلات تنفسی ناشی از کشیدن قلیان

مشکلات تنفسی از جمله مسائلی هستند که بر سلامتی افراد تاثیر مستقیم می‌گذارند و مصرف تنباکو و محصولات دخانی می‌تواند این مشکلات را تشدید کند. دودی که در طی سوختن تنباکو درون ریه‌ها تولید می‌شود، شامل ترکیبات مضر و ذرات معلق است که می‌تواند باعث تحریک و التهاب مجاری هوایی شود. این التهاب ممکن است منجر به بروز بیماری‌های ریوی مانند برونشیت و آسم شود. علاوه بر این، دود تنباکو می‌تواند به آسیب به کرکره ریه و ایجاد تغییرات در ساختار ریه‌ها منجر شود که در نهایت به بیماری‌های جدی‌تری مانند بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD) منجر می‌شود.

از مشکلات دیگر مرتبط با تنفس در افراد مصرف کنندگان تنباکو، کاهش ظرفیت تنفسی است. مصرف مکرر تنباکو باعث کاهش حجم و عمق تنفسی می‌شود و این می‌تواند به مشکلات تنفسی حین فعالیت‌های روزمره منجر شود. به عبارت دیگر، افرادی که به تنباکو اعتیاد دارند، ممکن است در فعالیت‌های ورزشی یا حتی در عملیات روزمره به سختی نفس بکشند. از این رو، پیشگیری از مصرف تنباکو و ترک آن می‌تواند به بهبود کیفیت تنفس و حفظ سلامتی ریه ها کمک کند.

اثرات مضر قلیان کشیدن بر قلب

استفاده از تنباکو و محصولات دخانی می‌تواند اثرات مضر زیادی بر سلامت قلب داشته باشد. نیکوتین، مواد اعتیاد آور موجود در تنباکو، باعث افزایش فشار خون می‌شود. این افزایش فشار خون می‌تواند به طور مستقیم به قلب ضربان‌های بیشتر و بار زیادی وارد کند، که باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی مانند آنژین صدری و ایجاد لختهای خونی شود. همچنین، مصرف تنباکو باعث افزایش ترشح کلسترول مضر (LDL) و افزایش تشکیل پلاک‌های آترواسکلروتیک (رسوبات چربی) در رگ‌های خونی می‌شود که به نظر آترواسکلروزیس (بنام همچنین آتروسکلروز) منجر می‌شود. این بیماری‌ها باعث تنگی عروق خونی و اختلال در جریان خون به قلب می‌شوند که ممکن است به حمله قلبی و سکته قلبی منجر شوند.

همچنین، تنباکو دیگر اثرات مضری بر قلب دارد که از جمله آنها می‌توان به افزایش خطر تشکیل لخته های خونی در رگ‌ها، تضعیف عملکرد قلب و افزایش ضربان قلب اشاره کرد. ترک تنباکو و محصولات دخانی می‌تواند بهبود چشمگیری در سلامت قلب داشته باشد و خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد.

تاثیر قلیان بر سلامت دهان و دندان

استفاده از تنباکو و محصولات دخانی بر دهان و دندان‌ها اثرات مضر و جدی دارد. دود تنباکو شامل مواد شیمیایی مضر است که می‌تواند به لثه‌ها و دندان‌ها آسیب برساند. استفاده مداوم از تنباکو ممکن است منجر به ایجاد پوسیدگی در دندان‌ها شود. همچنین، تنباکو باعث تغییرات در رنگ دندان‌ها و ظاهر آنها می‌شود و ممکن است به بوی بد دهان منجر شود.

علاوه بر این، مصرف دخانیات می‌تواند به لثه‌ها آسیب جدی‌تری وارد کند. افراد مصرف‌کننده تنباکو به بیش‌ترین احتمال در معرض بیماری‌های لثه و التهاب لثه قرار می‌گیرند. این بیماری‌ها می‌توانند به ترکیبات زیرین لثه‌ها آسیب برسانند و در نهایت به از دست دادن دندان‌ها منجر شوند. بنابراین، ترک تنباکو و دخانیات و مراجعه به دندانپزشک برای مراقبت و درمان مشکلات دهان و دندان‌ها بسیار مهم است تا سلامت دهان و لثه حفظ شود.

افزایش ریسک عفونت های میکروبی، یکی دیگر از مضرات قلیان کشیدن

عفونت‌های میکروبی یکی از مشکلاتی هستند که ممکن است به عنوان یکی از عوارض استفاده از قلیان و تنباکو در نظر گرفته شوند. هنگامی که افراد مختلف از یک شیشه قلیان مشترک استفاده می‌کنند، ممکن است میکروب‌ها و باکتری‌ها به سطح شیشه و لوله قلیان منتقل شوند. اگر افراد آلت دهانی خود را به لوله قلیان یا شیشه تماس دهند، این میکروب‌ها ممکن است وارد دهان شوند و عفونت‌های میکروبی را ایجاد کنند. از طرف دیگر، مصرف تنباکو نیز ممکن است باعث تشکیل عفونت‌های دهانی و لثه‌ای شود و این عفونت‌ها می‌توانند به مشکلات دهان و دندان، از جمله التهاب لثه، پوسیدگی دندان‌ها و بوی بد دهان منجر شوند.

برای پیشگیری از عفونت‌های میکروبی مرتبط با مصرف قلیان و تنباکو، مهم است که از به اشتراک گذاری شلنگ قلیان و با دیگران پرهیز کرده و همچنین به مراقبت و بهداشت دهان و دندان‌ها توجه ویژه داشته باشید. گفتنی است که قلیان های الو قلیون همراه با شلنگ یکبار مصرف برای شما ارسال می شود که نگران این موضوع نباشید.

مضرات قلیان برای زنان باردار و دوران بارداری

استفاده از تنباکو و محصولات دخانی در طول دوران بارداری به عنوان یک موضوع بسیار حیاتی و حساس مطرح است، زیرا می‌تواند اثرات مضر جدی بر بارداری و سلامت جنین داشته باشد. نیکوتین و دیگر ترکیبات موجود در تنباکو می‌توانند باعث افت ترشح خون به رحم و جنین شوند. این امر می‌تواند منجر به کاهش جریان خون و اکسیژن به جنین شود که ممکن است به مشکلات تولدی، مثل وزن کم بدن نوزاد (کم‌وزنی مادرزادی) پیش از زمان متولد شدن (زایمان زودرس) و افزایش خطر مرگ نوزاد منجر شود.

علاوه بر این، مصرف تنباکو در دوران بارداری می‌تواند به عفونت‌های تنفسی نوزاد منجر شود و در برخی موارد، باعث زایمان زودرس و مشکلات تنفسی در نوزادان شود. بنابراین، بهترین راه برای حفظ سلامت بارداری و سلامت جنین، پیشگیری از مصرف تنباکو و دخانیات در طول دوران بارداری است.

چگونه ضرر ها و آسیب های ناشی از قلیان کشیدن را به حداقل برسانیم ؟

در بخش های قبلی مضرات قلیان را بررسی کردیم و گفتیم که چطور بر قسمت های مختلف بدن تاثیر میگذارد. حال با این سوال روبرو می شویم که آیا می توان کاری کرد که مضرات ناشی از کشیدن قلیان به حداقل برسد؟ جواب مثبت است و در ادامه به چند راهکار اشاره خواهیم کرد.

ترک یا استفاده محدود از قلیان: بهترین راه برای کاهش مضرات قلیان کشیدن، ترک این عادت است. تلاش برای قطع کامل قلیان کشیدن می‌تواند به سلامت شما بسیار کمک کند. همچنین محدود کردن میزان قلیان کشیدن و زمان‌هایی که از آن استفاده می‌کنید، می‌تواند به کاهش مضرات آن کمک کند.

استفاده از تنباکو بدون نیکوتین: تنباکوهایی بدون نیکوتین وجود دارند که ممکن است به شما کمک کنند مضرات قلیان را کاهش دهید. با استفاده از تنباکو بدون نیکوتین، شما می‌توانید اعتیاد به نیکوتین را کاهش دهید.

استفاده از تنباکو ملایم: تنباکوهای ملایم‌تر و سبک تر ترکیبات سمی کمتری را دارا هستند. اگر نمی‌توانید از قلیان کشیدن کاملاً دست بکشید، تلاش کنید تا از تنباکوهای ملایم‌تر و با کمترین ترکیبات مضر استفاده کنید.

اهمیت بهداشت دهان: پس از قلیان کشیدن، دهان و دندان‌های خود را دقیقاً تمیز کنید تا از پوسیدگی دندان‌ها و مشکلات دهانی جلوگیری کنید.

آیا کشیدن قلیان باعث ریزش مو می شود؟

سوالات متداول در مورد آسیب و مضرات قلیان کشیدن

 آیا کشیدن قلیان بی خطرتر از کشیدن سیگار است؟

خیر، کشیدن قلیان بی خطرتر از کشیدن سیگار نیست. در حالی که بسیاری بر این باورند که آب موجود در قلیان مواد مضر را فیلتر می کند، کشیدن قلیان در واقع شامل سوزاندن تنباکو می شود و می تواند در مدت زمان طولانی تری نسبت به سیگار، مصرف کنندگان را در معرض دود بیشتری قرار دهد. این دود حاوی مواد مضر از جمله نیکوتین، مونوکسید کربن و مواد سرطان زا است.

 آیا کشیدن قلیان می تواند منجر به اعتیاد شود؟

بله، کشیدن قلیان می تواند منجر به اعتیاد شود. تنباکوی قلیان حاوی نیکوتین است که یک ماده اعتیادآور است. استفاده منظم از قلیان می تواند مانند سیگار کشیدن منجر به اعتیاد به نیکوتین شود.

خطرات انتقال بیماری های عفونی با کشیدن قلیان چیست؟

ماهیت مشترک کشیدن قلیان اغلب شامل استفاده مشترک از دهان و شلنگ است که می تواند باعث گسترش بیماری های عفونی مانند سل، تبخال و آنفولانزا شود. اقدامات بهداشتی مناسب همیشه رعایت نمی شود و خطر انتقال را افزایش می دهد.

آیا کشیدن قلیان بر سلامت ریه تأثیر می گذارد؟

بله، کشیدن قلیان می تواند به طور قابل توجهی بر سلامت ریه ها تأثیر بگذارد. می تواند منجر به برونشیت مزمن، آمفیزم و افزایش خطر سرطان ریه شود. دود قلیان همچنین بافت ریه را تحریک می کند و می تواند باعث مشکلات تنفسی شود.

آیا کشیدن قلیان می تواند باعث سرطان شود؟

بله، کشیدن قلیان با افزایش خطر ابتلا به چندین نوع سرطان از جمله سرطان ریه، دهان و مثانه مرتبط است. دود تنباکو حاوی مواد سرطان‌زایی است که می‌تواند به DNA سلول‌ها آسیب برساند و منجر به سرطان شود.

آیا مصرف قلیان بر سلامت قلب و عروق تأثیر می گذارد؟

مصرف قلیان می تواند بر سلامت قلب و عروق تأثیر منفی بگذارد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی، فشار خون بالا و سکته را افزایش دهد. دود حاوی مونوکسید کربن و سایر مواد شیمیایی است که می تواند به قلب و عروق خونی آسیب برساند.

 آیا در معرض دود قلیان قرارگرفتن مضر است؟

بله، دود دست دوم قلیان برای اطرافیان مضر است. این ماده حاوی دود ناشی از تنباکو و همچنین دود زغال چوبی است که برای گرم کردن تنباکو استفاده می شود و افراد غیر سیگاری را در معرض مواد سرطان زا و سایر مواد مضر قرار می دهد.

 آیا کشیدن قلیان در دوران بارداری مضراتی دارد؟

کشیدن قلیان در دوران بارداری می تواند به جنین آسیب برساند. خطر کم وزنی هنگام تولد، زایمان زودرس و مشکلات تنفسی را در نوزادان افزایش می دهد.

 آیا کشیدن قلیان بر سلامت دهان و دندان تأثیر می گذارد؟

کشیدن قلیان می تواند منجر به بیماری لثه، از دست دادن دندان و سرطان دهان شود. دود تنباکو لثه ها را تحریک می کند و می تواند باعث بیماری های پریودنتال شود.

 آیا جایگزین مطمئنی برای قلیان کشیدن وجود دارد؟

در حالی که برخی از مردم به قلیان های الکترونیکی یا بخارپز به عنوان جایگزین روی می آورند، اما این قلیان ها نیز خطراتی برای سلامتی دارند و بی خطر تلقی نمی شوند. بهترین جایگزین برای سلامتی این است که به طور کامل از سیگار کشیدن خودداری کنید.

جمع بندی

قلیان به عنوان یک روش محبوب استعمال دخانیات، با وجود جذابیت فرهنگی‌اش، مضرات جدی برای سلامتی به همراه دارد. استعمال قلیان می‌تواند منجر به اعتیاد به نیکوتین، افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی و مشکلات تنفسی شود. علاوه بر این، به دلیل استفاده اشتراکی از قلیان، خطر انتقال بیماری‌های واگیردار نیز وجود دارد. حتی در معرض دود قلیان قرار گرفتن برای اطرافیان مضر است و می‌تواند سلامت آنها را به خطر اندازد. با توجه به مضرات فراوان، اجتناب از استعمال قلیان به عنوان بهترین گزینه برای حفظ سلامتی توصیه می‌شود.